توده هاي خوش خيم پستاني
0 دیدگاه
توده هاي خوش خيم پستاني
پستان به طور طبيعي از 15 تا 20 قسمت يا لوب كه شامل غدد و مجاري شيري است تشكيل شده كه همان نسج ترشحي پستان مي باشد. اين لوب ها توسط بافت همبند و ساختمانهاي نگه دارنده احاطه شده و از هم تفكيك مي شوند. اطراف هرم پستاني و حد فاصل عضله قفسه سينه و بافت پستاني با بافت چربي احاطه شده است. بافت چربي زير بافت پستاني مي تواند محل انتشار تومور به جدار قفسه سينه باشد.
سيستم لنفاوي پستان نيز راه ارتباطي پستان با تمام بدن است و در صورت انتشار، سلولهاي سرطاني ميتوانند بوسيله عروق لنفاوي به نقاط دور دست بدن دست اندازي كنند. راه ديگر انتشار سلولهاي سرطاني به نقاط دوردست(به اصطلاح متاستاز) عروق خوني و شبكه وريدي پستان مي باشد.
پستانها در طول زندگي در اثر تغييرات هورموني(دوران بلوغ، بارداري و يائسگي) دستخوش تغييراتي ميشوند كه طبيعي مي باشد.
هر گونه تغيير بصورت افزايش و تكثير سلولي را توده و هرگونه رشد فزاينده و كنترل نشده به همراه عدم فعاليت طبيعي فيزيولوژيك را تومور گويند كه به دو دسته خوش خيم و بدخيم تقسيم ميشوند
درباره توده های پستان در دوران شیردهی چه میدانید؟
تظاهرات بالینی توده های پستان
توده پستان را می توان توسط بیمار به طور تصادفی یا در معاینه معمول توسط بیمار یا پزشک تشخیص داد. این غالباً پس از معاینه پستان که به علت علائم دیگر (به عنوان مثال ، درد ، ترشحات نوک پستان) یا ضربه ایجاد می شود ، کشف می شود
در معاینه فیزیکی ، توده قابل لمس پستان می تواند واضح یا ظریف باشد. دنسیته پستان می تواند نرم ، محکم یا سخت باشد. می تواند متحرک باشد یا به دیواره قفسه سینه یا پوست ثابت شود. و می تواند در لمس دردناک یا بدون درد باشد. این توده ممکن است حاشیه های کاملاً مشخص یا نامشخصی داشته باشد و با یافته های بالینی از جمله اکیموز ، اریتم ، نمای پوست پرتقالی یا فرورفتگی پوست همراه باشد. ترشحات نوک پستان یا تورفتگی نوک پستان. اغلب این توده هیچ یافته بالینی مرتبطی وجود ندارد.
تشخیص های افتراقی
تشخیص افتراقی توده پستان قابل لمس شامل علل خوش خیم و بدخیم است. توده های قابل لمس پستان در زنان بسیار شایع است و بیشتر توده های قابل لمس خوش خیم هستند تقریباً 90 درصد یا بیشتر توده های قابل لمس پستان در زنان 20 تا اوایل 50 سالگی خوش خیم هستند. با این حال ، رد کردن سرطان پستان یک مرحله مهم در ارزیابی توده پستان در یک زن در هر سنی است
توده های خوش خیم
توده های زیر از متداول ترین توده های خوش خیم پستان است که لمس می شوند.
فیبروآدنوما
یک فیبروآدنوم ساده یک توده سولید و خوش خیم است. به طور معمول در زنان جوان شناسایی می شود اما می تواند به عنوان توده کلسیفیه شده در زنان مسن نیز شناخته شود. توده سفت و غالباً متحرک است. فیبروآدنوم ممکن است منفرد ، چندگانه و دو طرفه باشد.
کیست
کیست ساده یک توده خوش خیم مملو از مایعات است که می تواند به عنوان جزئی از تغییرات فیبروکیستیک پستان یا به عنوان یک توده منفرد ، درکنارهم وفشرده ویا پراکنده باشد. کیست پستان معمولاً پیش از یائسگی، حوالی یائسگی و گاهی اوقات در یائسگی مشخص می شوند
تغییرات فیبروکیستیک
تغییرات فیبروکیستیک در پستان ، به ویژه در زنان قبل از یائسگی شایع است و ممکن است برجسته و سازمان یافته باشد. با این حال ، بافت پستان تمایل به انتشار و لطافت بیشتری دارد و به طور کلی توده ای گسسته یا کاملاً مشخص ایجاد نمی کند. بیشتر بیماران با درد پستانی که ممکن است دوره ای یا مداوم باشد و دو طرفه ، یک طرفه یا کانونی باشد ، مراجعه می کنند. بافت پستان ، به ویژه در ربع فوقانی خارجی ، ممکن است قبل از شروع قاعدگی اندازه آن افزایش یابد و پس از شروع جریان قاعدگی به حالت اولیه برگردد. در معاینه بالینی ، بافت پستان غالباً گره ای است.
گالاکتوسل
گالاکتوسل یک کیست احتباس شیر در زنانی است که شیرده هستند.
نکروز چربی
نکروز چربی یک توده خوش خیم پستان است که می تواند پس از ضربه مستقیم به پستان ، تزریق مواد داخلی یا خارجی مانند چربی ، پارافین یا سیلیکون. یک روش جراحی مانند جراحی کوچک کردن پستان یا بزرگ کردن اتولوگ پستان ؛ و پرتودرمانی به پستان ایجاد شود. نکروز چربی ناشی از ضربه به طور کلی با اکیموز پوست همراه است. تشخیص نکروز چربی اغلب از نظر بالینی و حتی رادیوگرافی از یک توده بدخیم دشوار است.
آبسه پستان
آبسه پستان تجمع موضعی ترشحات التهابی (یعنی چرک) در بافت پستان است. آبسه اولیه پستان زمانی ایجاد می شود که ماستیت یا سلولیت درمان نشود یا به درمان آنتی بیوتیکی پاسخ ندهد. بیماران مبتلا به آبسه اولیه پستان با التهاب موضعی و دردناک پستان همراه با تب و کسالت همراه با توده ای متغیر ، حساس و قابل لمس مواجه می شوند. تشخیص از طریق سونوگرافی نشان می دهد که تجمع مایعات وجود دارد.
توده بدخیم پستان
تشخیص افتراقی توده بدخیم پستان شامل چندین سرطان تهاجمی و غیرتهاجمی است. انواع زیر توده ها از رایج ترین توده های بدخیم پستان هستند که لمس می شوند.
شایعترین سرطان پستان ، کارسینوم نفوذی مجرای پستان است . این بافت شناسی تهاجمی تقریباً 70 تا 80 درصد سرطانهای مهاجم پستان را تشکیل می دهد.
سایر سرطان های تهاجمی پستان شامل کارسینوم لوبولار و کارسینوم ترکیب مجاری / لوبولار است. کارسینوم لوبولار نفوذی اغلب به عنوان تراکم منتشر برجسته پستان تا توده مجزا مشخص می شود. انواع مختلفی از کارسینومای مجرای تهاجمی نیز وجود دارد که می تواند به عنوان یک توده قابل لمس تشخیص داده شود.
به ندرت ، سرطان های غیرتهاجمی (سرطان مجاری اینسایتو [DCIS]) با یا بدون میکروتهاجم می توانند به یک توده قابل لمس پستان تبدیل شوند.
1- تغييرات فيبروكيستيك
تغييرات فيبروكستيك شايعترين اختلال خوش خيم پستان بوده و واكنش شديد و افزايش يافته بافت پستان نسبت به تغييرات هورمونهاي تخمداني است به طوريكه نشانه هاي اين بيماري كه شامل درد پستان(گاهي دو طرفه)، لمس توده هاي حساس و يا وجود نواحي سفت در پستان است در طي مراحل مختلف سيكل قاعدگي تغيير مي كند به طوريكه بيشترين علايم درست قبل از قاعدگي پديدار و بعد از قاعدگي كاهش مي يابد. تغييرات فيبروكيستيك در حقيقت شامل تغييرات كيستيك و تغييرات بافتي است. تغييرات بافتي نيز شامل پيدايش بافت فيبروز و اسكلروز است. فيبروز عبارتست از جمع شدن و سفت شدن بافت و كيست به معناي تجمع مايع در كيست هاي گرد يا بيضوي است بنابراين تغييرات فيبروكيستيك كيستهايي هستند كه توسط بافت فيبروز و نسوج سفت احاطه شده اند. بروز اين بيماري در زنان 20 تا 50 ساله شيوع بيشتري دارد اما در هر سني ميتواند بروز كند.
درمان توده هاي خوش خيم پستانی
بيماراني كه داراي ضايعات كيستيك متعدد و دردناك هستند بايد تحت نظر پزشك معالج بوده، رژيم غذايي خود را به شرح ذيل تغيير دهند و بنا به صلاحديد پزشك براي كاهش درد از مسكن هاي ساده در نيمه دوم سيكل قاعدگي استفاده نمايند.
بيماراني كه در معاينه پستان آنها تنها يك توده مدور و نرم لمس ميشود بايد براي تشخيص توپر يا كيستيك بودن توده تحت سونوگرافي قرار گيرند. كيست هاي منفرد بايد به محض تشخيص بوسيله سوزن باريك(Fine Needle Aspiration) تخليه شوند. اگر مايع كيست خوني نباشد (بي رنگ، خاكستري، آبي يا سبزرنگ) بايد براي بررسي عود كيست، 6-4 هفته پس از تخليه كامل كيست، معاينه مجدد انجام شود. در صورتي كه مايع خوني باشد بررسيهاي ديگر از جمله ارزيابي پاتولوژي مايع، جهت تعيين وضعيت بدخيمي ضروري است.
محدود كردن چربي رژيم غذايي به ميزان 25% از كل انرژي دريافتي و پرهيز از مصرف مواد محرك(متيل گزانتينها) كه در قهوه، چاي، شكلات و غيره يافت ميشود گاهي اوقات موجب كاهش علائم ميشود. فوايد كاهش نمك و استفاده از داروهاي ادرار آور(ديورتيكها) مورد بحث است. برخي پزشكان مصرف مكملهاي ويتاميني مانند ويتامين B6 و E و Primrose oil را توصيه مي كنند. در خانمهايي با علايم شديد ممكن است قرصهاي جلوگيري از بارداري، تاموكسي فن و يا آندروژنها توصيه شود كه به دليل عوارض جانبي در همه موارد تجويز نمي شود.
2- فيبرو آدنوم پستان
شايعترين تومور خوش خيم پستان است. بيشتر از بافت فيبروزه تشكيل شده و سفت و مشخص و لغزنده است. زماني رشدش متوقف ميشود كه قطر آن به 2 تا 3 سانتي متر برسد. فيبروآدنوم ارتباط مستقيمي با حساسيت پستانها نسبت به هورمون استروژن دارد و به همين دليل بيشتر در دهه دوم و سوم زندگي خانمها اتفاق مي افتد و گاهي علائم آن شبيه به سرطان بدخيم بروز مي كند. 5 تا 10 درصد فيبروآدنوم با رشد بسيار سريع در حوالي سنين شروع قاعدگي ايجاد مي شود كه به آن آدنوفيبروم جوانان گفته مي شود.
تشخيص و درمان بيماري
تشخيص قطعي فيبروآدنوم با معاينه باليني، سونوگرافي و بررسي سلولي پس از تخليه توده با سوزن باريك(FNA) ميباشد. پس از تشخيص اگر سن بيمار كمتر از 30 سال باشد و اندازه توده كمتر از 3 سانتيمتر باشد و بيمار براي پيگيري و بررسي مداوم در دسترس بوده و جزء گروه پر خطر براي سرطان پستان (زنان بالاي 50 سال، داراي سابقه خانوادگي سرطان پستان ، چاق ، مصرف كننده زياد چربي و الكل ، ... ) نباشد ميتوان بيمار را در فواصل 6 ماهه با انجام سونوگرافي و معاينه توسط پزشك تحت نظر قرار داد. در اين مدت اگر فيبروآدنوم رشد كرده باشد بهتر است از سينه خارج شود. در تمام حالاتي كه سن بيمار بالاي 30 سال است يا هر يك از موارد فوق وجود نداشته باشد جراحي و خارج كردن ضايعه از پستان توصيه ميشود.
3- پاپيلوم
پاپيلوم به صورت توده اي در مجاري بزرگ در ناحيه زير آرئول(هاله ي دور نوك پستان) ظاهر ميشود كه استعداد پيشرفت به طرف بدخيمي را دارد و با علائم ترشحات خوني رنگ يك طرفه از نوك پستان بروز مي كند كه بايد با توده هاي سرطاني كه با ترشحات خوني از نوك پستان همراه اند افتراق داده شود.
«گرچه 80% توده هاي پستاني خوش خيم هستند اما در صورت كشف هر گونه توده مشكوك در پستان به پزشك مراجعه كنيد»
منابع:
https://www.uptodate.com
كيسنر
جراحي شوارتز
انجمن سرطان آمريكا www.cancer.org 4- مركز بيماريهاي پستان(جهاد دانشگاهي علوم پزشكي تهران) 5- www.mayoclinic.org
ترجمه وگردآوری شده توسط راضیه فرقانی
راضیه فرقانی کارشناس مامایی دانش آموخته دانشگاه علوم پزشکی تهران با سابقه ۲۸ سال فعالیت مامایی وزنان درمطب وبیمارستان درتهران .. درحال حاضر مدیر وب سایت تخصصی نوین ماما می باشند که دانش وتجربیات خود را دراین زمینه به کاربران گرامی ارائه می دهند.
0 دیدگاه
نظرات شما