بیماری قارچ سیاه همان طور که از نامش مشخص است، یک بیماری قارچی است و در افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند، ایجاد میشود. به عنوان مثال این بیماری افرادی را که به دیابت یا سرطان مبتلا هستند و داروهای تضعیفکننده سیستم ایمنی استفاده میکنند، بیشتر تهدید میکند. علی جواد موسوی، متخصص ریوی، میگوید: «بیماری قارچ سیاه بیماری جدیدی نیست و علت بروز آن قارچی بنام موکورمیستس بوده و این بیماری از قبل نیز وجود داشته است.»
موکورمیستس نوعی عفونت قارچی مزمن است که منجر به ایجاد رنگ سیاه در مخاط بینی میشود و میتواند سینوسها، مغز، ریهها و چشمها را آلوده کند.
آبریزش بینی، تورم و درد یکطرفه صورت، سردرد، تب و بافتمردگی برخی از علائم ابتلا به این عفونت قارچی است که البته سبب مرگ برخی از بیماران نیز میشود. این قارچ که معمولا درون خاک، گیاهان پوسیده و بافتهای مرده برخی حیوانات وجود دارد از طریق تنفس یا زخمهای پوستی وارد بدن انسان شده و به مخاط بینی آسیب میرساند. همچنین متخصصان به برخی دلایل محیطی ازجمله وجود آب آلوده در کپسولهای اکسیژن یا دستگاههای مرطوبکننده هوا به عنوان دیگر عوامل دخیل در تکثیر قارچ سیاه و پیشرفت آلودگی ناشی از این عفونت قارچی اشاره کردهاند. پزشکان هندی هم که با این بیماری مواجهه گستردهتری داشتهاند، میگویند این عفونت ۱۲ تا ۱۸ روز پس از بهبودی بیماری کووید-۱۹ ظاهر میشود و در صورتی که بیماران بهموقع و بهدرستی تحت درمان قرار نگیرند، احتمال فوت آنها تا ۹۴ درصد افزایش پیدا میکند.
قارچ سیاه چه ربطی به کرونا دارد؟
شناسایی ۹۰ هزار بیمار مبتلا به قارچ سیاه در کشور هند آن هم پس از فروکشکردن نسبی موج کرونای دلتا در این کشور باعث شده تا هر شهروندی به طور طبیعی فراگیری آن را مرتبط با کرونا بداند اما آن طور که متخصصان بیماری عفونی میگویند، قارچ سیاه ارتباط مستقیمی با کرونا ندارد. هدف اولیه این بیماری، سیستم ایمنی بدن است. به این مفهوم که وقتی سیستم ایمنی بدن ضعیف میشود زمینه مناسبی برای بروز بیماری قارچ سیاه شکل گرفته است وبا توجه به این که در مراحل پیشرفته بیماری کرونا، دارویی به نام کورتیکو استروئید یا همان کورتون برای بیمار تجویز میکنیم سیستم ایمنی بیماران علیه بدن شروع به فعالیت کرده و نقش مخربی پیدا میکند. علت بیماری قارچ سیاه، کرونا نیست، بلکه علت بروز آن ضعف سیستم ایمنی است و همیشه هم به صورت تکگیر وجود داشته است. باید توجه کرد قارچ سیاه، بیماری واگیردار نیست. عامل آن در محیط وجود دارد و وارد بدن ما هم میشود. منتها کسانی که سیستم ایمنیشان مشکلی نداشته باشد، این عامل برایشان بیماریزا نیست. بنابراین ربط این بیماری به کرونا به مصرف داروی کورتیکو استروئید برمیگردد.»
درمان
آمفوتریسین B داروی انتخابی در درمان این عفونت قارچی می باشد.
فرآوردههای جایگزین همانند کسپوفانجین، وریکونازول، فلوکونازول و پوساکونازول در موارد دارای اندیکاسیون به عنوان جایگزین فرآورده آمفوتریسین B صورت پذیرد. همچنین پیشنهاد میشود تجویز فرآورده آمفوتریسین B پس از رویت کشت مثبت آزمایشگاهی اندیکاسیون دارد.
اپیدمیولوژی وپبش آگهی
بیماری واگیردار نیست اما تصویری که از پیامدهای احتمالی این بیماری توصیف شده آن قدر هولناک است که نتوان از افزایش موارد ابتلای آن در جامعه نترسید. این بیماری قارچی، نادر اما خطرناکی است که به بینی، چشم، ریه و گاهی مغز آسیب میرساند. میزان مرگومیر در مبتلایان به قارچ سیاه بالاست و در مواردی پزشکان باید چشم مبتلایان به این بیماری را تخلیه کنند.»
پیش آگهی آن بستگی دارد که بیماری چقدر عمق پیدا کند و گستره داشته باشد. گاهی برخی از بیماران دیر مراجعه میکنند و وضعیت بیمار هم بسیار ضعیف است. در این صورت ممکن است منجر به مرگ شود
بیماری قارچ سیاه اگر زود تشخیص داده شود درمان میشود.