اختلال شخصیت نمایشی یا هیستریونیک چیست؟

اختلال شخصیت نمایشی یا هیستریونیک (Histrionic Personality Disorder) یکی از اختلالات شخصیت گروه B است. کسانی که دچار این اختلال روانی هستند می‌خواهند در مرکز توجه باشند. آن‌ها هر کاری می‌کنند که نگاه دیگران را به خود جلب کنند. برای رسیدن به این هدف آرایش خاص و نامتعارف می‌کنند. خالکوبی‌های عجیب و بیش از اندازه انجام می‌دهند. لباس‌های عجیب می‌پوشند و رفتارهایی می‌کنند که نمایشی و تئاترگونه است. شخصیت‌های هیستریونیک بسیار هیجانی هستند و تحمل نادیده گرفته شدن یا مورد انتقاد قرار گرفتن از سوی دیگران را ندارند. در صورتی که مورد بی‌توجهی قرار گیرند ممکن است به خودشان یا دیگران آسیب بزنند. شخصیت‌های هیستریونیک گمان می‌کنند که رفتارشان با دیگران بسیار دوستانه و از روی مهربانی است اما این یکی از باورهای نادرست آنان است. آن‌ها تشنهٔ قدردانی، توجه و تحریک هیجان دیگران هستند، و برای دستیابی به این هدف دست به اغواگری و تحریک دیگران به ویژه از جنبهٔ جنسی می‌زنند. شخصیت‌های نمایشی با وجود این‌که تحمل مورد انتقاد قرار گرفته شدن را ندارند، به شدت تحت تأثیر دیگران و شرایط هستند به همین خاطر تصمیم‌های آنی، غیر منطقی و هیجانی می‌گیرند. کسی که دچار اختلال شخصیت نمایشی است مانند یک رسانه یا ویترین رنگارنگ رفتار می‌کند که هدفی جز مرکز توجه بودن، تحریک هیجان دیگران و دریافت تمجید ندارد. شخصیت‌های هیستریونیک را در اینستاگرام به سادگی می‌توانید بیابید. آن‌ها دست به هر کار غیر طبیعی و عجیبی می‌زنند که دیگران دربارهٔ آن‌ها سخن بگویند و پیگیرشان باشند. این اختلال بیش‌تر در زنان و در سنین نوجوانی بروز پیدا می‌کند. همایندی اختلال شخصیت نمایشی با دیگر اختلالات روانی اختلال هیستریونیک می‌تواند با اختلال شخصیت ضد اجتماعی، شخصیت وابسته، اختلال شخصیت خودشیفته، افسردگی، اختلالات اضطرابی، پنیک اتک، آنورکسیا نروزا و اختلال سو مصرف مواد همایندی یا Comorbidity داشته باشد. نشانه‌ها و معیارهای DSM 5 برای اختلال شخصیت نمایشی یا Histrionic personality disorder در کتاب DSM 5 نشانه‌ها و معیارهای شناسایی اختلال شخصیت نمایشی یاد شده است. به یاد بسپارید که تنها با دانستن نشانه‌ها نمی‌توانید اختلال شخصیت را شناسایی کنید چون بسیاری از اختلالات روان‌شناختی نشانه‌های همانند یا نزدیک به هم دارند. پس شناسایی و درمان اختلال شخصیت نمایشی از سوی روان‌شناس انجام می‌شود و کاری تخصصی است. نشانه‌های هیستریونیک چنین است: فرد تقریباً در همهٔ زمینه‌های زندگی به شدت هیجانی و دنبال جلب توجه دیگران است. این حالت از سال‌های پایانی نوجوانی تا پیش از بزرگسالی آغاز شده است؛ این حالت در شرایط گوناگون دیده می‌شود و حداقل با ۵ مورد از موارد زیر نشان داده می‌شود: ۱- در شرایطی که فرد مورد توجه دیگران قرار نمی‌گیرد احساس ناراحتی و کلافگی می‌کند. ۲- معمولاً رفتار فرد در برابر دیگران تحریک کننده یا از نظر جنسی همراه با اغواگری است. ۳- حالت هیجانی به سرعت دگرگون می‌شود یا احساسات خود را به صورت سطحی نشان می‌دهد. ۴- همیشه از ظاهر جسمانی خودش برای جلب توجه دیگران استفاده می‌کند. ۵- در گفت‌و‌گویش به شدت کلی‌گویی می‌کند و از بیان جزئیات خودداری می‌کند. ۶- احساسات و هیجانات خود را به شیوهٔ نمایشی و اغراق‌آمیز نشان می‌دهد. ۷- تلقین‌پذیر است و به آسانی تحت تأثیر دیگران یا شرایط قرار می‌گیرد. ۸- روابط میان‌فردی را بیش از آن‌چه که واقعاً هست صمیمانه می‌پندارد