درمان سرماخوردگی در بارداری و روش های پیشگیری آن

درمان سرماخوردگی در بارداری و روش های پیشگیری آن

1398/02/04

سرفه و سرما خوردگی در طول بارداری: 

وقتی باردار شدید، سیستم ایمنی بدن شما تغییر می کند. در نتیجه این تغییرات، ممکن است در حین حاملگی شما در معرض سرما خوردگی یا سرفه باشید. علاوه بر این، بیماری شما ممکن است بیشتر طول بکشد. خبر خوب این است که حتی اگر شما احتمالا احساس خستگی کنید، علائم سرماخوردگی یا آنفلوانزا  داشته باشید،به طور معمول برای نوزاد شما خطرناک نیستند. با این حال، مهم است که اقدامات لازم را برای جلوگیری از سرماخوردگی یا سرفه در هنگام بارداری انجام دهید و بعد از آنکه  مبتلا شدید درمان شوید.


بیشتر بدانید:علل سردرد در بارداری


 

وقتی باردار شدید، سیستم ایمنی بدن شما تغییر می کند. در نتیجه این تغییرات، ممکن است در حین حاملگی شما در معرض سرما خوردگی یا سرفه باشید.

18 علامت سرما خوردگی در طول حاملگی

از جمله مهم ترین علائم سرماخوردگی در طول حاملگی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:

  • تب
  • سرفه
  • عطسه
  • گلو درد
  • خستگی و ضعف
  • سردرد
  • درد عضلانی و مفصلی
  • اشکال در بینی
  • سرفه خشک یا مرطوب
  • بی‌قراری خواب
  • اشکال در گوارش
  • بی‌خوشی عمومی
  • گرفتگی صدا
  • اشکال در بینایی
  • علائم تنفسی
  • افزایش ترشحات
  • سردرد و چشم‌خشکی
  • حالت تهوع

راه های پیشگیری از سرماخوردگی در طول بارداری

برخی از راه های جلوگیری از سرماخوردگی شامل موارد زیر میشوند:

شیوه زندگی سالم

برای جلوگیری از سرماخوردگی یا سرفه، مهمترین اقدام  حفظ یک شیوه زندگی سالم است. اطمینان حاصل کنید که تغذیه مناسب دریافت می کنید، میزان لازم خواب  و  استراحت دارید.به صورت منظم  ورزش می کنید. علاوه بر این، مهم است که شما ویتامین های دوره قبل از زایمان ( پری ناتال) و همچنین پروبیوتیک ها را مصرف کنید.

شستشوی دست ها

دست ها را به طور مرتب شستشو دهید. اگر می دانید شما در اطراف کسی هستید که سرما خوردگی دارد در معرض سرما خوردگی قرار دارید، از دست دادن  با آنها  ویا خوردن  غذا بعد از آن دوری کنید. تلاش بیشتری برای شستن دست های خود بیشتر زمانی که شما در اطراف کسانی که سرما خوردگی داشته و سرفه میکنند.

استفاده از ماسک

در مواقعی که در معرض افراد بیمار هستید یا در جاهایی که جریان هوای تازه ممکن است محدود شود، استفاده از ماسک می‌تواند کمک کننده باشد.

اجتناب از تماس با افراد بیمار

از تماس با افرادی که علایم سرماخوردگی دارند خودداری کنید، به خصوص در اولین سه ماهه بارداری که سیستم ایمنی ضعیف‌تر است.

تقویت سیستم ایمنی

مراقبت از سلامتی خود با مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C و دیگر مواد مغذی، و همچنین رعایت کافی خواب و ورزش می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی شما کمک کند.

اجتناب از محل‌های شلوغ

 از حضور در محل‌هایی که بسیار شلوغ و پر از افراد هستند، خودداری کنید، به ویژه در زمان‌هایی که شیوع بیماری‌های تنفسی بیشتر است.

مصرف مکمل‌های گیاهی

 برخی مکمل‌های گیاهی مانند عسل، زنجبیل و گلاب ممکن است به تقویت سیستم ایمنی کمک کنند. اما قبل از استفاده از آنها با پزشک مشورت کنید.

حفظ رطوبت

استفاده از مرطوب‌کننده در منزل می‌تواند به حفظ رطوبت محیط کمک کند و از خشکی بینی و حلق جلوگیری کند.

استفاده از اسید آسکوربیک

 اسید آسکوربیک یا ویتامین C می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند. در صورت توصیه پزشک، می‌توانید مکمل‌های ویتامین C مصرف کنید.

واکسیناسیون

 در صورتی که پزشک شما توصیه کرده است، واکسیناسیون‌هایی که در دوره بارداری امن هستند را برای جلوگیری از بیماری‌های تنفسی دریافت کنید.

برای جلوگیری از سرماخوردگی یا سرفه، مهمترین اقدام حفظ یک شیوه زندگی سالم است.

درمان سرما خوردگی در بارداری

اگر سرما خوردگی یا سرفه دارید، سعی کنید آن را با انجام موارد زیر انجام دهید:

استراحت کنید - شب ها خوب بخوابید . در حالت ریلاکس بنشینید این ها راه های عالی برای بدن شما به زمان مورد نیاز است. در مورد  سرما خوردگی در بارداری بیشتر بدانید. مقدار زیادی مایعات مصرف کنید. آب، آب میوه ،را بنوشید تا مایعات لازم را به بدن خود اضافه کنید.  حتی اگر  وعده های غذایی بزرگتر را می خورید، سعی کنید  وعده های کوچک را بخورید.

برای آسایش وراحتی خود، مهم است که شما علائم مربوط به سرماخوردگی یا سرفه را درمان کنید.

اگر سرما خوردگی یا سرفه دارید، سعی کنید آن را با انجام موارد زیر انجام دهید: استراحت کنید - شب ها خوب بخوابید .

درمان طبیعی سرماخوردگی در بارداری

درمان های طبیعی به برخی از علائم مزاحم شما عبارتند از:

  • کاهش احتقان - قرار دادن یک مرطوب کننده در اتاق خود، نگه داشتن سر خود را بر روی بالش خود را در حالی که در حال استراحت (بالاتر از سطح بدن)، و یا استفاده از نوار بینی استفاده کنید. از بین بردن گلو درد - خوردن تراشه های یخ، چای گرم یا نوشیدن آب گرم گرم.
  • بهتر است تعداد داروهایی که بدون نسخه مصرف می کنید را کاهش دهید. بسیاری از داروهایی که معمولا برای درمان علائم سرماخوردگی استفاده می کنید، در طول حاملگی خود ایمن نیستند. در زیر لیستی از داروهایی هستند که در دوران بارداری خطرناک هستند. با این حال، بهتر است قبل از مصرف داروها برای از بین بردن علائم خود، با پزشک خود مشورت کنید.
  • استامینوفن (به عنوان مثال تیلنول) می تواند برای کاهش درد، سردرد، و درد های بدن مورد استفاده قرار گیرد. لوزه های درد گلو درد باعث کاهش درد در گلو می شود. کادئین و دکسترومتورفان اغلب می تواند به عنوان سرکوب کننده های سرفه استفاده شوند.

قرص سرماخوردگی در بارداری

اگر علائم شما باعث توقف خوردن یا خوابیدن شما می شود، مهم است که با پزشک خود تماس بگیرید یا اگر بیش از چند روز طول بکشد بدون بهبود. همچنین اگر شما تب را که 102 درجه فارنهایت یا بیشتر داشته اید، با پزشک خود مشورت کنید.

در نهایت، اگر شروع به سرفه کردن با ترشحات مخاطی ورنگی کردید یا سرفه خود را با درد قفسه سینه و یا تنگی نفس همراه باشد،  با پزشک خود تماس بگیرید. آنها ممکن است نیاز به تجویز یک آنتی بیوتیک برای از بین بردن عفونت داشته باشند


درباره عفونت های ویروسی در بارداری بیشتر بدانیم


سیاه سرفه در بارداری

 سیاه سرفه یک عفونت واگیردار است که با سرفه بیش از حد و آزار دهنده همراه است و در هنگام نفس  کشیدن  صدای بلند  ایجادمی شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری اکنون توصیه می کند که همه زنان باردار در طی هر حاملگی واجد شرایط Tdap ( دیفتری _ کزاز _ سیاه سرفه) خود را، مخصوصا بین هفته های 27 تا 36 بارداری، دریافت کنند.

این اطمینان حاصل می کند که حفاظت در برابر سیاه سرفه برای چند ماه اول پس از تولد به کودک شما منتقل می شود. از آنجا که کودک شما اولین واکسن  سیاه سرفه را تا 2 ماهگی دریافت نمی کند، گرفتن این واکسن در حین بارداری شما  تاکید می کندکه نوزاد شما محافظت می شود.

سرماخوردن در بارداری

آیا قرصهای سرماخوردگی در بارداری سازگار هستند؟

قرص های سرماخوردگی دارای سه جز اصلی هستند: 

  • جز ضد درد و ضد تب ( استامینوفن )
  • جز ضد احتقان ( پسودوافدرین یا فنیل افرین )
  • جز آنتی هیستامین ( کلرفنیرآمین یا دیفن هیدرامین ).

جز مورد بحث در بارداری، جز ضد احتقان ( فنیل افرین یا پسودوافدرین ) می باشد. ترکیبات ضداحتقان به صورت خوراکی و داخل بینی موجود هستند.

 

خطرات سرماخوردگی در بارداری

درمان خوراکی سرما خوردگی

پسودوافدرین و فنیل افرین بعنوان ضداحتقان های خوراکی موجود می باشند. این ترکیبات بصورت مونوتراپی یا در ترکیب با سایر فراورده ها در دسترس هستند.

تمام این فراورده ها در طول بارداری گروه C می باشند. انجمن متخصصین زنان و زایمان آمریکا ( ACOG ) و انجمن متخصصین آسم و آلرژی و ایمونولوژی آمریکا ( ACAAI ) استفاده از این داروها را در بارداری توصیه می کند؛ ولی توصیه می کند که استفاده از این داروها در سه ماه اول بارداری به دلیل افزایش خطر گاستروشزی ( نقص در دیواره شکمی )اجتناب شوند.

مطالعات گذشته نگر نیز افزایش خطر گاستروشزی را با پسودوافدرین نشان داده اند؛ هرچند این اختلال ممکن است نادر باشد.

 یک مطالعه شامل 453 خانم باردار که از ضداحتقانها در سه ماه اول بارداری استفاده کردند، هیچ نقص در تولد را نشان نداد. متاسفانه، مطالعه های موجود به اندازه کافی بزرگ نبود تا بتوان خطر گاستروشزی را تخمین زد.

 ضداحتقانهای خوراکی همچنین میتوانند با انقباض عروقی باعث هایپرتانسیون در مادر باردار و اختلال در جریان خون رسیده به جنین شوند.

 بنابراین به نظر میرسد خطرات استفاده از این داروها ی سرماخوردگی در سه ماه اول بارداری بیشتر از مزایای آنها باشد؛ در نتیجه باید از مصرف این داروها برای سرماخوردگی در سه ماه اول بارداری اجتناب شود.

 در سه ماه دوم و سوم بارداری، پسودوافدرین با دوز مناسب میتواند توصیه شود.

برای به حداقل رساندن تماس جنین با دارو، توصیه به تجویز فراورده های سریع رهش به جای آهسته رهش میشود.

بنابراین این داروها با حداقل دوز موثر و کوتاه ترین طول مدت درمان، در سه ماه دوم و سوم بارداری قابل استفاده می باشند. 

دوز مناسب پسودوافدرین، 30-60 میلیگرم هر 4-6 ساعت ( ماکزیمم: 240میلیگرم در روز). این ترکیبات نباید در بیماران با اختلالات قلبی خاص از جمله هایپرتانسیون کنترل نشده و انفارکتوس حاد استفاده شوند.

درمان موضعی سرماخوردگی در زنان باردار

 اکسی متازولین، نفازولین، زایلومتازولین و فنیل افرین از جمله فراورده های داخل بینی ضداحتقان هستند.

تمام این داروها در بارداری گروه C هستند و میزان تماس جنین با دارو به دلیل کاهش جذب سیستمیک این فراورده ها، به حداقل رسیده است.

مطالعات اندکی به ارزیابی این فراورده ها پرداخته اند. یک مطالعه آینده نگر شامل 197 و 56 خانم باردار که از فراورده های داخل بینی اکسی متازولین و نفازولین استفاده می کردند، هیچ افزایش خطری در نقص تولد گزارش نکرد.

دستنامه بالینی داروهای غیرنسخه ای انجمن داروسازان آمریکا، در بین این داروها، استفاده از اکسی متازولین در طول بارداری را ارجح می داند. بنابراین دوز مناسب اکسی متازولین ( هر 10-12 ساعت 2 تا 3 پاف اسپری) به شرطی که موارد کنترااندیکاسیون وجود نداشته باشد، میتواند به خانم های باردار توصیه شود. موارد کنترااندیکاسیون شامل: حاملگی پرخطر، وجود تب یا علائمی از عفونت و احتقان بیش از 7 روز.

 باید به بیماران آموزش داده شود که این فراورده ها را به دلیل احتقان برگشتی ( Rebound Congestion ) حداکثر تا سه روز مصرف کنند.

استفاده از پسودوافدرین در سه ماه اول بارداری

استفاده از پسودوافدرین در سه ماه اول بارداری با افزایش خطر گاستروشزی، انسداد مجرای روده کوچک ( آترزیا) و میکروزومی همی فاشیال به دلیل اثرات تنگ کنندگی دارو، همراه است. مطالعات بیشتری نیاز است تا میزان خطر را بتوان مشخص کرد.

روش درمان سرماخوردگی در بارداری

تک دوز پسودوافدرین در سه ماه سوم با عوارض جانبی همراه نبود ( داده ها محدود است) ولی یک مورد از تاکی کاردی جنینی در سه ماه سوم که مادر آنها از فراورده آهسته رهش طی چند روز استفاده کرده بود، گزارش شد.

  • این داروها در درمان رینیت در بارداری جز داروهای ارجح نمی باشند.
  •  از تجویز داروهای ضداحتقان خوراکی در سه ماه اول بارداری باید اجتناب شود.
  • بنابراین، از تجویز قرصهای سرماخوردگی در بارداری به دلیل وجود ترکیبات ضداحتقان ( فنیل افرین یا پسودوافدرین) در سه ماه اول بارداری باید اجتناب شود.

خلط آورها در بارداری

طبق تجارب در حال حاضر، خلط آور ها و موکولیتیک هایی مانند استیل سیستئین، برم هگزین و آمبروکسول ممکن است بدون ایجاد افزایش خطر قابل توجه در بارداری، مورد استفاده قرار بگیرند.

تحقیقاتی که در انسان بتواند تراتوژنیسیته گایافنازین، اسانس های فرار ( مانند اوکالیپتوس )، کربوسیستئین و ترکیبات گیاهی مانند عصاره های گیاهی آویشن، پیچک و گل ختمی را نشان دهند کافی نیست و از طرفی دیگر، مطالعات در مورد سازگاری این ترکیبات در بارداری نیز مفقود می باشد ( ایمنی شربتهای گیاهی حاوی آویشن، پیچک، گل ختمی مانند تیمکس، تیمیان، پروسپان و... که بعنوان خلط آور و ضد سرفه تجویز میشوند در بارداری تایید نشده است و هیچ فرایند ثبتی از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا بر این ترکیبات صورت نگرفته است؛ بنابراین، توصیه میشود که از تجویز این ترکیبات در طی بارداری اجتناب شود ). 

 آکادمی پزشکان خانواده آمریکا توصیه می کند که تجویز گایافنازین در بارداری بطور ضعیف مرتبط با نقایص لوله عصبی و فتق کشاله ران مرتبط است و شواهد در حال حاضر برای ایمنی گایافنازین در بارداری تایید نشده است و باید در سه ماه اول بارداری، از تجویز این دارو اجتناب شود مگر اینکه مزایای این دارو بر خطرات آن، ارجح باشد.

پتاسیم یدید بعنوان خلط آور در بارداری، منسوخ و کنترااندیکه می باشد.

ضد سرفه ها:

اگر اقدامات فیزیکی در درمان سرفه خشک در بارداری پاسخ کافی نداد، ممکن است نیاز به دارو درمانی در بارداری باشد.

توصیه برای سرفه در بارداری

مصرف کدئین در بارداری

کدئین بعنوان یک ترکیب ضد سرفه ممکن است بعنوان یک دوره کوتاه مدت، مدنظر قرار بگیرد ولی بستگی به دوز دارو، طول مدت درمان، زمان مصرف در بارداری ممکن است با عوارض جانبی همچون سرکوب تنفسی و علائم ترک در نوزادان تازه متولد شده، همراه باشد. این دارو تراتوژن نیست ولی ممکن است با زایمان سزارین حاد و هموراژی پس از زایمان مرتبط باشد. از تجویز دوز بالا و طولانی مدت آن اجتناب شود.


مشاوره پیش از بارداری از نگاه انجمن بارداری آمریکا


دکسترومتورفان بعنوان یک ترکیب ضد سرفه ممکن است در بارداری مدنظر قرار بگیرد؛ اگرچه این دارو جز آلکالوئیدهای اپیوم محسوب میشود ولی در دوز درمانی، فاقد اثرات ضددرد و سرکوب تنفسی می باشد و همچنین پتانسیل سواستفاده آن نیز اندک است. اثرات ضدسرفه دکسترومتورفان شبیه به کدئین می باشد.

در اواخر دهه 1990، مطالعات حیوانی، اثرات تراتوژنیسیته از دکسترومتورفان را نشان دادند ولی مطالعات انسانی بر روی بیش از 500 بارداری، اثرات تراتوژنیسیته این دارو را تایید نکردند ( Martinez-frias 2001 ).

آکادمی پزشکان خانواده آمریکا توصیه می کند که به نظر میرسد دکسترومتورفان در بارداری، ایمن باشد.

 

ترجمه را ضیه فرقانی

منابع :

www.americanpregnancy.org

✔️ Mattison, D; Clinical Pharmacology During Pregnancy 2017.

✔️ Pastricia Rozek Wigle,et al. US Pharmacist March 2006.

✔️ Uptodate 2018.

1. Schaefer C, et al. Drugs During Pregnancy & Lactation,3rd Edition.

2. Servey J, et al. Over-the-Counter Medications in Pregnancy. American Academy Family Physician (aafp) Oct 15, 2014.

دکتر شاهمیرانی(داروساز)

راضیه فرقانی کارشناس مامایی

راضیه فرقانی کارشناس مامایی

راضیه فرقانی کارشناس مامایی دانش آموخته دانشگاه علوم پزشکی تهران با سابقه ۲۸ سال فعالیت مامایی وزنان درمطب وبیمارستان درتهران .. درحال حاضر مدیر وب سایت تخصصی نوین ماما می باشند که دانش وتجربیات خود را دراین زمینه به کاربران گرامی ارائه می دهند.

ارسال نظر شما

نظر خود را راجع به این مطلب بنویسید و مشارکت کنید
ارسال نظر در حال پردازش...

{{ error }}

{{ result }}

نظرات شما