ترانگزامیک اسید | روش مصرف، فواید و خطرات

داروی ترانگزامیک اسید چیست؟

نام علمی دارو (ژنریک): Tranexamic Acid

• گروه دارویی: Blood Products Plasma Expanders and Haemostatics
• محصولات خون، افزایش دهنده های پلاسما و خون ساز

موارد مصرف اسید ترانگزامیک

اسید ترانگزامیک در پیشگیری و درمان خونریزی ناشی از جراحی دندان در بیماران هموفیلیک ( افرادی که مبتلا به کمبود فاکتورهای انعقادیVIIIیاIXهستند) مصرف می‌شود.

مکانیسم اثر

اسید ترانگزامیک بطور رقابتی فعال شدن پلاسمینوژن را مهار می کند و در نتیجه تبدیل پلاسمینوژن به پلاسمین (فیبرینولیزین) را کاهش می‌دهد. این دارو همچنین بطور مستقیم فعالیت پلاسمین را مهار می‌نماید، ولی مقادیر زیاد آن برای ایجاد این اثر لازم است.

فارماکوکينتيک

50-30 درصد مقدار مصرف از مجرای گوارش جذب می‌شود. کمتر از 5 درصد دارو متابولیزه می‌شود. نیمه عمر دارو تقریباً 2 ساعت است. زمان لازم برای رسیدن به اوج غلظت پلاسمایی از راه خوراکی تقریباً 3 ساعت است. حداکثر غلظت پلاسمایی از راه خوراکی پس از مصرف یک دوز یک گرمی mcg/ml8 می‌باشد. دارو از راه فیلتراسیون گلومرولی دفع می‌شود. حداکثر تا 39 درصد دارو پس از مقدار مصرف خوراکی mg/kg15-10 طی 24 ساعت و 90 در صد مقدار mg/kg10 از راه تزریقی طی 24 ساعت از راه ادرار دفع می‌شود.

موارد منع مصرف

مصرف این دارو در زنان باردار اکیدا ممنوع است و جزء گروه X طبقه بندی می شود. ممکن است باعث مرگ یا نقص عضو جنین گردد. این دارو در بیماران مبتلا به تشکیل لخته داخل عروقی نباید مصرف شود.

بیشتر بخوانید:شیردهی و COVID19

هشدارها

1. این دارو در موارد زیر باید با احتیاط مصرف شود بیماران مبتلا به نقص دید رنگی، هماتوری شدید ( در صورت احتمال انسداد میز راه دارو نباید مصرف شود) خونریزی زیر عنکبوتیه، عیب کار کلیه، سابقه یا استعداد ابتلا به ترومبوز.
2. در درمان طولانی مدت بیماران مبتلا به آنژیوادم ارثی، معاینه منظم چشم و انجام آزمون‌های کار کبد در پیگیری وضعیت بیمار اهمیت دارند.
3. اسیدترانکسامیک از راه تزریقی باید با سرعت حداکثر mg/min 100 تجویز شود تا از افت فشار خون جلوگیری شود.

عوارض جانبي ترانگزامیک اسید

• تهوع 
• استفراغ
• اسهال
• با تزریق سریع وریدی آن مواردی از تلو تلو خوردن گزارش شده است.
• مقدار مصرف

خوراکی:

برای پیشگیری از خونریزی در بیماران هموفیلیک یک روز قبل از عمل، mg/kg25 هر 8-6 ساعت مصرف می‌شود. پس از جراحی نیز mg/kg25 هر 8-6 ساعت برای 10 -7 روز مصرف می‌شود.

تزریقی:

مقدار mg/kg10 بلافاصله قبل از جراحی از راه وریدی تزریق می‌شود ( شکل تزریقی به مصرف خوراکی ارجحیت دارد ). پس از جراحی، در بیمارانی که قادر به مصرف دارو از راه خوراکی نیستند، mg/kg10 هر 8-6 ساعت به مدت 10-7 روز تزریق وریدی می‌شود.

اشکال دارویی

• Capsule : 250 mg
• Scored Tablet : 500mg
• Injection : 50mg/ml ( 5ml)
• Injection : 100
• مصرف ترانگزامیک اسید هنگام شیرده
• سطوح و اثرات ترانگزامیک اسید هنگام شیر دهی

خلاصه استفاده در دوران شیردهی

مقادیر ترانگزامیک اسید موجود در شیر مادر کم است. اگرچه یک هیئت اجماع بین المللی در استفاده از #ترانگزامیک_ اسید در دوران شیردهی توصیه کرده است

1.  یک مطالعه کنترل شده پس از آن هیچ نتیجه ای در نوزادان شیرده مشاهده نکرده است. يك مركز در كانادا از روال استفاده از ترانگزاميك اسيد 3 گرم روزانه در مادران پرستار مبتلا به اختلال خونريزي تا زمان قطع خونريزي خبر مي دهد.
2. اگر ترانگزامیک اسید توسط مادر لازم باشد، دلیل بر قطع شیر مادر نیست.
3. با این وجود، تا زمانی که اطلاعات بیشتری در دسترس نباشد، نظارت پزشکی و پیگیری نوزاد شیرخوار توصیه می شود.

در تالار گفتگو: بوتاکس در دوران شیردهی

سطح دارو

سطح مادران. داده های منتشر نشده از تولید کننده نشان می دهد که غلظت ترانگزامیک اسید در شیر مادر 1٪ از پیک غلظت سرم 1 ساعت پس از آخرین دوز یک دوره درمانی 2 روزه است. جزئیات بیشتر این مطالعه منتشر نشده است.

سطح نوزادان. اطلاعات منتشر شده مربوط به زمان تجدید نظر یافت نشد.

تأثیرات در شیرخواران با شیر مادر

22 مادر که ترانگزامیک اسید را در دوران شیردهی مصرف کرده اند، با 42 مادر که در دوران شیردهی آموکسی سیلین مصرف کرده اند ، مقایسه شدند. در جمعیت مورد مطالعه ، میزان مصرف اسید ترانگزامیک بین 1.5 تا 4 گرم روزانه به طور متوسط  4/4 ماهگی و 81 درصد آنها به طور انحصاری از شیر مادر تغذیه کرده اند. میانگین زمان پیگیری نوزادان مادران مورد مطالعه 7/35 ماه بود. از نظر آماری تفاوت معنی داری بین گروههای مورد مطالعه و کنترل در عوارض جانبی احتمالی داروها ، پیشرفت عصبی یا سلامت عمومی مشاهده نشد.

یک مطالعه تصادفی، دو سو کور، چندمرکز، استفاده از یک دوز 1 گرم اسید ترانگزامیک داخل وریدی (105/0 = n) به دارونما (10/09 = n) را در زنان با خونریزی پس از زایمان مقایسه کرد. در صورت عود مجدد میزان دوز در 24 ساعتدبعد می تواند تکرار شود. در بین نوزادانی که شیر مادر  تغذیه شدند ، هیچ تفاوتی در مرگ و میر نوزادان بین این دو گروه مشاهده نشده است، و همچنین هیچ گونه وقوع ترومبوآمبولی گزارش نشده است. تعداد نوزادان شیر خوار در هر گروه گزارش نشده است.

ترجمه وگردآوری مطالب : راضیه فرقانی کارشناس مامایی در تهران
منیع: www.drugs.com