گازهای خون بندناف( ABG)
خون اکسیژن دار از طریق ورید نافی از جفت به جنین منتقل می شود، در حالی که خون غنی از دی اکسید کربن که توسط جنین دفع می شود از طریق شریان های نافی به گردش خون جفت باز می گردد. در نتیجه، تجزیه و تحلیل گازهای خون بند ناف وریدی عمدتاً متابولیسم جفت را منعکس می کند، در حالی که نمونه گیری شریانی با دقت بیشتری متابولیسم جنین را منعکس می کند. وریدها تراکم پذیرتر از شریان ها هستند. بنابراین، در فشرده سازی بند ناف، جریان وریدی از جفت به جنین بیشتر از جریان شریانی کاهش می یابد. برای برآوردن نیازهای متابولیکی، بافتهای جنین با افزایش استخراج اکسیژن پاسخ میدهند. در نتیجه، دی اکسید کربن بیشتری از طریق شریانهای ناف دفع میشود، که خون بند ناف شریانی را اسیدیتر میکند، در حالی که وضعیت اسید-باز وریدی ناف توسط جفت که عملکرد طبیعی دارد متعادل میماند. شدت فشرده سازی بند ناف تأثیر قابل توجهی بر اختلاف pH شریانی وریدی دارد.
عوامل مداخله گر
نمونه برداری تاخیری (بیش از 60 دقیقه از یک بخش ناف با گیره مضاعف و بیش از 20 دقیقه از یک بخش بدون گیره) اندازه گیری pH ،pCO2 و pO2 را غیرقابل اعتماد می کند. به طور مشابه، تفسیر تاخیری پس از نمونه گیری باعث می شود این اندازه گیری ها نیز غیر قابل اعتماد باشند. نمونه برداری باید بلافاصله پس از تولد از بند ناف بدون گیره انجام شود تأخیر در بستن بند ناف پس از زایمان نیز قابلیت اطمینان اندازه گیری ها را کاهش می دهد.سایر عوامل عبارتند از
نحوه زایمان و تظاهرات جنین، انقباضات رحمی باعث استرس متابولیک و pH پایین بند ناف می شود، در حالی که نوزادانی که با سزارین انتخابی بدون زایمان متولد می شوند، pH بند ناف بالاتری دارند. به طور مشابه، جنینهایی که ظاهر بریچ دارند، در مقایسه با جنینهایی که نمای سفالیک دارند، با pH پایینتری متولد میشوند. توصیه می شود ABG که در تمام زایمان های پرخطر که در آنها مشکوک به ناهنجاری متابولیک جنین وجود دارد، انجام شود. نمونهها عبارتند از ردیابی ضربان قلب جنین دسته III و نمره آپگار پایین در هنگام تولد.
اسیدوز پاتولوژیک نشان دهنده ناراحتی قابل توجه جنین به دلیل استرس هیپوکسیک است و به عنوان یک یافته مجزا، خطر آسیب هیپوکسیک-ایسکمیک را ضعیف پیش بینی می کند.با این حال، هنگامی که با سایر یافتههای بالینی غیرطبیعی مانند ردیابی قلب جنین غیر اطمینانبخش، امتیاز آپگار پایین، یا نیاز به احیا ترکیب میشود، بهشدت بهعنوان شاخصی برای تشنجهای زودرس و سایر عواقب نامطلوب عصبی نوزاد عمل میکند.
مطالعات نشان داد که در نوزادان ترم با زایمان بدون عارضه، میانگین pH شریان بند ناف 7.24 تا 7.27 و میانگین pH وریدی بند ناف 7.32 تا 7.34 است
نوزادان نارس دارای pH بالاتری بودند و مشاهدات نشان داد که با افزایش سن حاملگی به تدریج کاهش مییابد.همچنین pH بند ناف کمتر از ۷، زمانی که با سایر یافتههای بالینی غیرطبیعی ترکیب شود، به شدت با پیامدهای نامطلوب نوزادی مرتبط است، با دریافت O2 مکمل مادر، میانگین pO2 شریان بند ناف هرگز بالاتر از 37.5 میلیمتر جیوه نمیشود بنابراین، مقدار pO2 بیشتر از 37.5 میلیمتر جیوه به دلیل وجود حبابهای هوا در نمونه جمعآوریشده، به احتمال زیاد رخ داده است.
جدا از اندازه گیری pH، pCO2 و pO2، آنالایزرهای گاز خون نیز مازاد پایه را محاسبه می کنند. در یک نوزاد ترم با زایمان بدون عارضه، مازاد پایه شریانی بند ناف از 5.6- تا 2.7- م اکی والان بر لیتر و بیش از حد پایه وریدی بند ناف از 5/4- تا 4/2- مگا اکیوالان در لیتر متغیر است.هنگامی که با سایر یافته های بالینی غیرطبیعی ترکیب می شود، کمبود پایه بیش از 12 meq/L به شدت با پیامدهای نامطلوب نوزادی مرتبط است.
.
اکثر نوزادان با pH بند ناف کمتر از 7.00 پس از تولد دچار مشکلات عصبی نمیشوند و حتی پس از 6.5 سال پیگیری نمیشوند. بنابراین، نوزادانی که با pH کمتر از 7.00 و بدون سایر یافتههای بالینی غیرطبیعی متولد میشوند، معمولاً نیازی به بررسی بیشتر یا بستری در NICU ندارند.
80 درصد از این نوزادان با شاخص های بالینی اسیدمی با pH پایین، در چند روز اول پس از تولد دچار تشنج می شوند.مطالعات قبلی نشان داده اند که pH بند ناف کمتر از 7.00 با خطر و شدت ناهنجاری های عصبی متناسب است. علاوه بر این، 80 درصد نوزادانی که با pH بند ناف کمتر از 6.70 متولد میشوند، علائم و نشانههای آنسفالوپاتی نوزادی را نشان میدهند.در نتیجه، تجزیه و تحلیل گازهای خون بند ناف یک روش توصیه شده در تمام زایمان های پرخطر است.
Cord Blood Gas - StatPearls - NCBI Bookshelf
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545290/
ترجمه : مریم سادات معصوم زاده
نظرات شما