سقط جنین

اگر خونریزی‌ به همراه درد‌های شکمی دارید، ممکن است از علائم حاملگی خارج از رحم باشد. میزان حاملگی خارج از رحم به اندازه سقط جنین شایع نیست، اما مسأله بسیار جدی است که نیاز به درمان دارد.

از دست دادن جنین و ختم حاملگی برای والدین بسیار ناراحت ­کننده است. در هر حال زوج‌های بسیاری این دوران را سپری نموده­‌اند و مجدداً  باردار شده‌اند و بارداری سالمی را تجربه کرده­‌اند.

عواملی که باعث خونریزی در اوایل دوران بارداری می‌شود:

---

درباره ساروگیت (رحم اجاره ای) چه میدانید؟

---

 

بسیاری از خانم‌ها زمانی‌ که پریودشان عقب می‌‌افتد، ممکن است مقدار کمی‌‌ خونریزی (لکه‌بینی‌) داشته باشند که به آن‌ خونریزی زمان لانه ­گزینی می‌گویند. این زمانی‌ اتفاق می‌‌افتد که تخمک در دیواره رحم خودش را جایگزین می­‌کند.

شایع‌‌ترین حالت خونریزی در دوران بارداری سقط جنین است. 

سقط جنین یعنی‌ خاتمه بارداری در هر زمان تا قبل از هفته ۲۴ بارداری. سقط جنین بعد از هفته ۲۴ بارداری را جنین مرده به دنیا آمده می‌‌نامند. از هر ۱۰ سقط جنین، ۸سقط قبل از هفته ۱۳ بارداری اتفاق می‌‌افتد.

در ۱۲ هفته اول بارداری، خونریزی کم خیلی‌ شایع است. این خونریزی‌‌ها همیشه به این معنا نیست که جنین شما در معرض سقط است. اغلب این خونریزی‌ها پایان می‌‌پذیرد و جنین به رشد خود ادامه خواهد داد. در این مواقع اگر بارداری ادامه پیدا کند، هیچ صدمه­‌ای‌ به جنین نخواهد زد.

یکی‌ از عوامل کمتر شایع، خونریزی به علت حاملگی خارج رحم است. در این حالت حاملگی در خارج از رحم اتفاق می‌‌افتد، که از هر ۱۰۰ حاملگی برای ۱ نفر رخ می­‌دهد.

میزان سقط جنین چقدر است؟

از هر ۷ حاملگی یکی‌ از آن­‌ها با سقط جنین خاتمه می‌‌یابد. حتی گاهی‌ بیشتر از این میزان هم ممکن است باشد، زیرا گاهی‌ در حالی که هنوز متوجه بارداری خود نشده­‌اید، ممکن است سقط جنین داشته باشید. این حالت در مراحل اولیه‌ بارداری اتفاق می‌افتد که هنوز پریودتان عقب نیفتاده است. تعداد زیادی از خانم‌هایی که سقط جنین را تجربه کرده‌اند، بعداً می‌توانند بارداری موفقیت‌آمیزی داشته باشند. از هر ۱۰۰ خانم، ۱ نفر ممکن است ۳ سقط یا بیشتر را تجربه کند.

بیشتر سقط­‌ها در اوایل بارداری به علت نقص کروموزمی می‌باشد. این اتفاق معمولاً به علت وجود یک ژن ناقص رخ می­‌دهد که به ندرت ممکن است دوباره تکرار شود.زمانی‌که سن مادر بالای ۳۵ سال باشد، این نقص‌های ژنتیکی‌ بیشتر اتفاق می‌‌افتد. به این معنا است که زنان بالای ۳۵ سال، نسبت به زنان کمتر از ۳۵ سال، بیشتر در معرض سقط جنین می­‌باشند.

در موارد زیر خطر سقط جنین بالاتر خواهد بود

سیگار می‌‌کشید. استفاده از سیگار بیشتر از ۱۴ عدد در روز احتمال سقط جنین را بالاتر می‌برد.

نوشیدن الکل. نوشیدن حتی ۴ واحد الکل در هفته ریسک سقط جنین را در شما بالاتر می‌برد.

استفاده از دارو‌های روان­ گردان.

داشتن وزن زیاد. با کم کردن وزن، می­‌توانید احتمال خطر سقط جنین را کمتر نمایید.

وجود ناهنجاری در رحم (مثل بد شکلی مادرزادی) و یا ضعیف بودن گردن رحم.

داشتن شرایط خاص پزشکی مانند لوپوس و یا سندرم آنتی فسفولیپید.

بیماری قند که به خوبی‌ کنترل نشده است.

عوامل دیگری هم برای سقط جنین وجود دارند که خیلی‌ شایع نیستند، مانند مشکلات هورمونی و یا عفونت‌هایی مانند لیستریا و روبلا (سرخجه).

تنها در صورت داشتن ۳ سقط متوالی و یا بیشتر، نیاز به تحقیق و بررسی می‌باشد. بدین علت که بیشتر زنانی که سقط جنین را تجربه می­‌کنند، دوباره آن را تجربه نخواهند کرد. حتی اگر ۲ بار سقط داشته باشید، بیشتر به علت بدشانسی است تا یک علت پزشکی خاص.

افسانه‌هایی که درباره علت‌های سقط جنین وجود دارند:

این که بعد از سقط جنین، خود را گناهکار بدانید و خودتان را سرزنش کنید که این اتفاق شاید به علت کارهایی که انجام داده‌اید و یا در انجام کاری کوتاهی‌ کرده‌‌اید اتفاق افتاده است، کاملاً طبیعی است. اما تقریباً همیشه سقط هیچ ارتباطی به این عوامل ندارد. بلند کردن اجسام سنگین، فعالیت، خستگی، کارکردن، یبوست، استرس، نگرانی، نزدیکی‌‌، خوردن غذاهای تند یا ورزش علت سقط جنین نمی‌باشند.

همچنین هیچ دلیل‌ ثابت شده‌ای وجود ندارد که اگر زمان خاصی‌ را بعد از سقط صبر کنید، شانس شما برای داشتن بارداری سالم بالاتر خواهد رفت

یکی‌ از علامت‌­های معمول سقط جنین داشتن خونریزی و دردهای زیرشکمی هستند. ممکن است مقداری بافت دفع کنید که بیشتر شبیه به لخته‌ خون هستند. بیشتر مواقع این خونریزی‌‌ها به تدریج از بین می‌روند که البته زمان و شدت از بین رفتن آن برای افراد مختلف متفاوت است. معمولاً چند روز است، اما ممکن است تا ۲ هفته هم به طول بی‌انجامد.

بعضی‌ مواقع ممکن است متوجه سقط جنین خود نشوید. رشد جنین شما متوقف می‌شود، اما در رحم باقی‌ می­‌ماند. ممکن است هیچ درد و خونریزی نداشته باشید و بعضی‌ از علائم بارداری مانند حالت تهوع و یا تورم و درد سینه‌ها هم از بین بروند. در این نوع سقط، تا زمان سونوگرافی متوجه نخواهید شد که رشد جنین متوقف شده و بارداری خاتمه یافته است.

بعضی‌ از خانم­‌ها ممکن است مقدار کمی‌ خونریزی بدون درد و یا کمی‌ درد داشته باشند و بعد از آن بارداری به صورت نرمال ادامه پیدا ‌کند که به این حالت تهدید به سقط جنین گفته می‌شود.

در هنگام سقط جنین ، دردهای شدیدی در زیر شکم خود احساس می‌‌کنید. اما اگر دردهای شما خیلی‌ شدید بود و یا فقط در یک سمت از شکم درد داشتید، ممکن است از علائم حاملگی خارج از رحم باشد. حاملگی خارج از رحم، بارداری است که جنین خارج از رحم قرار گرفته است. ممکن است مقداری خونریزی داشته باشید که رنگ آن تیره‌تر یا سیاه باشد. پاره شدن حاملگی خارج از رحم امکان به خطر انداختن زندگی‌ مادر را دارد و باید به صورت اورژانس مورد جراحی قرار بگیرد.

همیشه باید هر نوع خونریزی که دارید را با پزشک خود درمیان بگذارید. بسیار مهم است که به یک تشخیص درست برسید، چون خونریزی معمولاً فقط به معنای سقط جنین نیست.به هر حال اگر خونریزی شدید و یا دردهای شکمی طاقت فرسایی دارید، حتماً و فوراً با بیمارستان و یا پزشک خود تماس بگیرید.

خانم‌هایی که در اوایل بارداری دچار خونریزی می‌شوند، توسط پزشک، سونوگرافی داخلی می‌شوند که برای تشخیص علت خونریزی­‌ها بسیار مهم است.

علت این خونریزی‌ها ممکن است:

احتمال سقط جنین باشد، جنین هنوز ضربان قلب دارد.

سقط جنین، جنین ضربان قلب ندارد.

علت‌­های دیگری که باعث خونریزی می‌شوند؛ مانند حاملگی خارج رحم. اگر در  سونوگرافی، تصویر واضحی از جنین نداشته باشیم و حاملگی قابل رؤیت نباشد، ممکن است از شما خواسته  شود که برای سونوگرافی مجدد ١ یا ٢ هفته بعد به کلینیک باز گردید.

آیا من نیاز به معالجه دارم؟

هنگامی که علت خونریزی مشخص شد، پزشک متخصص راه­‌های درمان را  با شما در میان خواهد گذاشت.

در حال حاضر بعضی‌ از خانم‌ها می‌خواهند روند طبیعی سیر شود. در بیشتر مواقع بافت‌های حاملگی به طور طبیعی از بدن خارج می­‌شوند و خونریزی بعد از چند روز خاتمه می­‌یابد. این زمان ممکن است حدود ١۴ روز به طول بکشد. این روش معمولاً در صورتی پیشنهاد داده می‌شود که شما هیچ نشانه‌­ای از عفونت نداشته باشید و قبلاً هم سقط جنین را تجربه کرده باشید و یا اینکه خونریزی‌های نامنظم دارید. به هر حال اگر خونریزی‌­های شما شدیدتر شد و خاتمه نیافت ممکن است پیشنهاد درمان دیگری به شما داده شود و یا اینکه شاید ترجیح بدهید درمان نهایی را داشته باشد.

بعد از ٣ هفته از گذشت درمان باید تست بارداری خود را تکرار نمایید. 

گاهی اوقات به شما درمان دارویی پیشنهاد می‌شود. دو نوع دارو وجود دارد؛ داروی خوراکی و یا دارویی که در واژن قرار می­‌گیرد. دارو همان کاری را می‌­کند که در جراحی انجام می­‌شود. در این روش درمان نیازی به بستری شدن در بیمارستان نیست. هنگام استفاده از درمان دارویی شما ممکن است به مدت ٣ هفته خونریزی داشته باشد. در هر حال خونریزی نباید خیلی شدید باشد.

اگر خونریزی‌های شما بعد از ٣ هفته قطع نشود و یا شدیدتر شود، درمان جراحی توصیه می­ شود.بعد از ٣ هفته از گذشت درمان، باید تست بارداری خود را تکرار نمایید. اگر مثبت بود باید با پزشک خود تماس بگیرید.

اگر ٢ مورد ذکر شده موفق نبودند باید به درمان از طریق جراحی فکر کرد.

درمان از طریق جراحی به طور معمول برای برداشتن بافت‌های باقی‌مانده بارداری صورت می­‌گیرد که به آن تخلیه بافت باقی‌مانده می‌گویند. در این جراحی یک ساکشن بسیار ظریف از طریق گردن رحم وارد رحم می­‌شود و باقی‌مانده بافت­‌های جنین را از رحم خارج می‌نماید. مدت این جراحی در حدود ١٠ دقیقه است.

ممکن است تعدادی از خانم­‌ها دچار عفونت شوند. اگر حالت سرماخوردگی به شما دست داد، یا ترشحات بدبو و یا دردهای شدید شکمی داشتید، حتماً با پزشک خود تماس بگیرید. هر نوع عفونت با درمان دارویی آنتی‌بیوتیک بهبود می‌­یابد.

 

گردآوری شده توسط راضیه فرقانی

نویسنده: دکتر رضانصر