سرطان سینه و راه تشخیص آن

2 دیدگاه

سرطان پستان اصطلاح رایج برای مجموعه ای از زیرگروه های تومور پستان با منشاء مولکولی و سلولی و رفتار بالینی متمایز است. بیشتر اینها تومورهای اپیتلیال با منشا مجاری یا لوبولار هستند. در سرتاسر جهان، سرطان سینه شایع‌ترین سرطان تهدیدکننده زندگی در زنان و عامل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در میان زنان است.

علائم و نشانه ها

سرطان سینه اولیه ممکن است بدون علامت باشد و درد و ناراحتی معمولاً وجود ندارد. اگر یک توده کشف شود، موارد زیر ممکن است وجود احتمالی سرطان سینه را نشان دهد:

توده زیر بغل
تغییر در اندازه یا شکل پستان
فرورفتگی پوست یا تغییرات پوستی
ترشحات یک مجرای ، به خصوص اگر خونی باشد
تورفتگی نوک پستان یا تغییر پوست، یا ناهنجاری های نوک پستان

فاکتورهای خطر سرطان پستان

عوامل متعددی سبب بروز سرطان پستان می شوند که برخی توسط فرد قابل پیشگیری بوده و برخی دیگر تحت کنترل نمی باشند.
علل سرطان پستان به طور دقیق مشخص نشده اند اما برخی فاکتورهای خطر احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهند که در برخی فرد نقشی در پیشگیری و تغییر آن ها ندارد اما برخی دیگر قابل تغییر هستند.

سن در سرطان سینه

خطر ابتلا به سرطان سینه با افزایش سن بالا می رود. این بیماری بیشتر در خانم های بالای 50 سال که دچار یائسگی شده اند دیده می شود. در حدود 8 مورد از هر 10 مورد سرطان سینه، سن بیمار بالای 50 سال است. تمام خانم های بین سنین 50 تا 70 سال باید هر سه سال یک بار تحت غربالگری سرطان سینه قرار گیرند. خانم های بالای 70 سال نیز واجد شرایط انجام غربالگری هستند.

سرطان سینه یکی از بخش های مهمی می باشد که در سنین بالا به سراغ شما می آید.

سابقه خانوادگی در خطر ابتلا

اگر فرد در بستگان نزدیک خود فرد مبتلا به سرطان پستان یا سرطان تخمدان داشته باشد، احتمال بروز سرطان سینه در او بیشتر است. با این حال، از آن جایی که سرطان سینه شایع ترین سرطان در زنان است، بیماری ممکن است در بیش از یک نفر از اعضای خانواده بروز کند. در بیشتر موارد سرطان سینه در خانواده ادامه نمی یابد اما برخی ژن ها همچون BRCA1, BRCA2 می توانند فاکتور خطر سرطان سینه و سرطان تخمدان باشند. احتمال به ارث رسیدن این ژن ها از والدین به فرزندان وجود دارد.

ژن های دیگری چون TP53, CHEK2 نیز می توانند عامل افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان باشند. اگر دو یا تعداد بیشتری از بستگان نزدیک فرد از یک طرف همچون مادر، خواهد یا دختر زیر سن 50 سالگی به سرطان سینه مبتلا باشند، او واجد شرایط مراقبت از سرطان سینه و یا غربالگری ژنتیکی برای یافتن ژن هایی است که احتمال ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهند، است. فرد می تواند پیرامون نگرانی خود برای سابقه خانوادگی سرطان سینه با پزشک مشورت نماید.

سابقه داشتن توده یا سرطان پستان

اگر فرد در گذشته به سرطان پستان یا تغییرات سلول های سرطانی غیر مهاجم در مجاری پستان دچار شده باشد، احتمال ابتلا به این شرایط در او بیشتر است (در همان پستان و یا پستان دیگر). داشتن توده خوش خیم پستان بدین معنی نیست که فرد به سرطان پستان دچار شده است اما انواع خاصی از توده ها ممکن است اندکی خطر ابتلا به سرطان را بالا ببرند. تغییرات خاص و خوش خیم در بافت پستان همانند رشد غیر طبیعی سلول ها در مجاری و یا سلول های غیر طبیعی در لوب های سینه نیز عاملی برای بروز سرطان پستان هستند.

بافت سینه متراکم

پستان ها از هزاران غده کوچک (لبول) تشکیل شده اند که تولید شیر می کنند. این بافت غده ای دارای تراکم بالایی از سلول های پستان در مقایسه با سایر نواحی بافت سینه است و بدین ترتیب متراکم تر خواهد بود. خانم هایی با بافت پستان متراکم بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پستان قرار دارند؛ چرا که سلول های بیشتری برای سرطانی شدن وجود دارند. بافت پستان متراکم همچنین وضوح اسکن سینه (ماموگرافی) را دشوارتر می سازد؛ زیرا هر توده یا ناحیه ای از بافت غیر طبیعی در پستان سخت تر موقعیت یابی می شود. خانم های جوان تر بافت سینه متراکم تری دارند. همچنان که سن بالا می رود، مقدار بافت غده ای در پستان ها کاهش یافته و با چربی جایگزین می شوند؛ بدین ترتیب تراکم بافت سینه نیز کاهش می یابد.

سابقه قدرت باروری. قاعدگی زودرس قبل از سن 12 سالگی و آغاز منوپوز بعد از سن 55 سالگی خانم ها را برای مدت طولانی تری در معرض هورمون ها قرار می دهد و خطر ابتلا به سرطان پستان را در آن ها بالا می برد.

درمان با پرتو درمانی. خانم هایی که قبل از سن 30 سالگی در نواحی سینه یا قفسه سینه تحت پرتو درمانی قرار می گیرند (برای درمان لنفوم هاچکین) احتمال ابتلا به سرطان سینه در آن ها بیشتر است.

تشخیص سرطان پستان

تشخیص سرطان پستان ممکن است در غربالگری ها یا بروز علائم در بیماری انجام گیرد. اگر فرد متوجه علائم سرطان پستان همانند توده غیر عادی در پستان یا تغییر در ظاهر، لمس یا شکل آن گردد باید سریعا به پزشک مراجعه نماید. اگر به علت علائم موجود یا نتایج غیر طبیعی در ماموگرافی، فرد مشکوک به سرطان پستان باشد، برای انجام تست های بیشتر به پزشک متخصص ارجاع داده می شود.

اگر فرد علائمی را ظاهر ساخته باشد، باید ماموگرافی (تصویربرداری اشعه ایکس از پستان ها) انجام دهد. انجام اسکن سونوگرافی نیز توصیه می شود. اگر سرطان از طریق روش های غربالگری تشخیص داده شود، فرد باید ماموگرافی یا سونوگرافی دیگری برای تایید تشخیص انجام دهد. در افراد زیر 35 سال پزشک تنها انجام سونوگرافی پستان را توصیه می کند. این به این دلیل است که خانم های جوان تر پستان های متراکم تری دارند و ماموگرافی به اندازه سونوگرافی در تشخیص سرطان کمک کننده نخواهد بود. سونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از داخل پستان و نمایش توده ها یا ناهنجاری ها استفاده می کند. این روش همچنین برای مشخص کردن جامد یا مایع بودن محتویات توده به کار گرفته می شود.

نکته:

سه قانون اصلى در برخورد با توده هاى توپر سینه:

هر توده قابل لمس درسینه (بالاى يك سانت)بايد قبل عمل و براى تشخيص نوع ان بيوپسى سوزنى (ترجيحا كورنيدل)شود
هر توده غير قابل لمس(زير يك سانت )ولى با بیراد چهار ویا بيشتر بايد بيوپسى سوزنى شود
توده بالاى٢/٥سانتى برست حتى با سو نوگرافی و بيوپسى خوش خيم بايد با جراحى برداشته شود

نكته اى كه در اين الگوريتم هريس نيست بيماران زير ٣٠سال است. اكثر اين موارد كيست هاى ساده و با درد هستند كه در سونوگرافی ديده و تشخيص داده ميشوند و پس از تشخيص در مطب يا كلينيك با سرنگ راحت تخليه مي شود هم درد از بين ميرود و هم استرس بيمار و با اطمينان بخشى فقط يك معاينه شش ماه بعد به بيمار پيشنهاد ميشود.

در زير ٣٠سال فقط وقتى ماموگرافی انجام شود كه كانسر با بيوپسى سوزنى مسجل شود. برعكس در سن بين ٣٠و ٤٠در صورت شك به كانسر بعد از سونوگرافی ماموگرافی می توانیم انجام دهیم و در بالاى ٤٠اولين قدم در توده سینه ماموگرافی است.

برای درمان سرطان سینه می توانید به پزشک زنان مراجعه کنید.

نمونه برداری (بیوپسی)

نمونه برداری یک روش تشخیصی است که در آن نمونه ای از سلول های بافتی پستان بیمار گرفته شده و وضعیت سرطان در آن ها بررسی می شود. فرد ممکن است برای بررسی درگیری گره های لنفاوی زیر بغل تحت اسکن و تست سوزنی قرار گیرد. نمونه برداری ها به روش های مختلف انجام می گیرند و انتخاب نوع آن ها به شرایط بیمار بستگی دارد. آسپیراسیون سوزنی به منظور تست نمونه ای از سلول های سینه برای وجود سرطان یا تخلیه توده کوچک پر از مایع (کیست خوش خیم) انجام می گیرد. پزشک از یک سوزن نازک برای برداشت نمونه ای از سلول ها بدون برداشت بافت استفاده می کند. نمونه برداری سوزنی رایج ترین نوع بیوپسی است؛ در این روش نمونه ای از بافت توده پستان به کمک یک سوزن بزرگ برداشته می شود.

بیمار در این روش تحت بی حسی موضعی قرار می گیرد؛ بدین معنی که او هوشیار است اما پستان ها بی حس هستند. در مواردی از سونوگرافی، اشعه ایکس یا ام آر آی برای هدایت دقیق سوزن به سمت توده استفاده می شود تا تشخیص سرطان دقیق تر باشد. نمونه برداری سوزنی همچنین سرطان را از تغییرات غیر تهاجمی متمایز می سازد. نمونه برداری به کمک خلا روش دیگری برای تشخیص سرطان پستان است؛ در این روش یک سوزن به یک لوله مکش متصل می شود که در نمونه گیری کمک کننده است و از بروز خونریزی در محل بیوپسی پیشگیری می کند.

بیوپسی اکسیژنال باز، برداشتن کل توده ازطریق جراحی است و اگر تشخیص سرطان پستان تایید شود، تست های بیشتری برای تعیین مرحله و درجه سرطان و انتخاب روش درمان انجام می گیرند. سی تی اسکن یا تصویربرداری اشعه ایکس از قفسه سینه و سونوگرافی کبد برای بررسی پراکندگی سرطان انجام می شوند.

ام آر آی پستان برای واضح ساختن نتایج یا ارزیابی وسعت سرطان در پستان به کار می رود. اگر تصور پزشک این باشد که سرطان پستان به استخوان های بیمار راه یافته است، انجام اسکن استخوان را توصیه می کند. قبل از انجام اسکن استخوان، ماده ای حاوی مقدار اندکی ماده رادیواکتیو به داخل ورید بازو تزریق می شود؛ اگر استخوان درگیر سرطان شده باشد این ماده را جذب می کند. نواحی درگیر به صورت نواحی تیره و روشن در اسکن نمایش داده می شوند؛ اسکن به کمک یک دوربین مخصوص انجام می گیرد.

پزشک ممکن است از تست هایی برای بررسی پاسخ بیمار به انواع درمان استفاده کند. در برخی موارد، رشد سلول های سرطانی سینه به کمک هورمون هایی که به طور طبیعی در بدن وجود دارند همانند استروژن و پروژسترون تحریک می شود. در صورتی که این علت سرطان باشد، سرطان سینه با متوقف ساختن اثرات هورمون ها یا کاهش سطح آن ها در بدن قابل درمان است.

در تست گیرنده هورمونی، نمونه ای از سلول های سرطانی از پستان گرفته شده و پاسخ آن ها به هورمون استروژن یا پروژسترون مورد بررسی قرار می گیرد. اگر هورمون بتواند با استفاده از گیرنده هورمونی به سلول های سرطانی متصل شود، نتیجه تست مثبت است.