📝ابتدا تعریفی ازکیست های تخمدان وکیستهای سپتوم دار وتشخیص افتراقی انواع آن را توضیح می دهم.
⏬⏬⏬
⭕️کیست های تخمدان به شکل حباب هستند. هر کیست تخمدان حاوی مقداری مایعات می باشد که توسط لایه ای نازک احاطه شده است. به این نوع کیست تخمدان، کیست ساده گفته می شود. اگر فولیکول نتواند تخمک را آزاد کند مایع درون آن باقی می ماند و می تواند در تخمدان تشکیل یک کیست تخمدان دهد.
✔️کیست های #سپتوم دار؛
در داخل کیست دیواره وجود دارد بسته به اندازه آن و اینکه آیا مایعات پر شده ، جامد یا ترکیبی از هردوحالت باشد واینکه ممکن است چند حفره ا ی باشد
دراینجا تشخیص افتراقی هایی جهت تشخیص قطعی نوع آن وجود دارد که توسط بررسی های کلینکی وپاراکلینک افتراق وتشخیص داده می شوند
❌این تشخیص افتراقی ها شامل
بارداری خارج رحمی که از طرق سونوگرافی واژینال ترجیحا همراه کالر داپلر عروقی باشد
✔️کیست جسم زرد: این نوع از کیست تخمدان بعد از آزاد شدن تخمک از فولیکول اگر بارداری اتفاق نیافتد، جسم زرد تجزیه می شود و از بین می رود. اما ممکن است جسم زرد از مایع یا خون پر شده و در تخمدان باقی بماند و تشکیل کیست #جسم_زرد دهد. این نوع کیست علامتی ندارد و معمولا در یکی از تخمدان ها اتفاق می افتد.
⛔️نکته: درگاهی اوقات hcG بالا گزارش می شود وباید بارداری را رول اوت کرد
✔️کیست هموراژیک: کیست #هموراژیک وقتی ایجاد می شود که درون کیست خونریزی اتفاق بیافتد (خونریزی کیست تخمدان)، در آن صورت در ناحیه شکم در طرفی که کیست وجود دارد، درد ایجاد می شود
✔️کیست درموئید (Dermoid): این نوع کیست در اصل توموری خوش خیم است. کیست درموئید غیر نرمال معمولا در خانم های جوان اتفاق می افتد و ممکن است ضخامتی حدود 6 اینچ پیدا کند. کیست درموئید می تواند حاوی بافت های خوش خیمی مانند چربی، استخوان، مو و غضروف باشد
تصویر سونوگرافی در مورد کیست درموئید نتایج متغیری می دهد و علت آن به طیف محتویات کیست بر می گردد، اما سی تی اسکن و ام آر آی می تواند وجود چربی و تراکم کلسیفیکاسیون (تجمع کلسیم در بدن) را نشان دهد.
کیست #درموئید می تواند ملتهب شود و سبب پیچ خوردگی تخمدان شود (ovarian torsion) که با به خطر افتادن جریان خون یا خونریزی کیست تخمدان و درد شدید در ناحیه شکم همراه است.
کیست های اندومتریوئید: بخشی از حالتی محسوب می شود که اندومتریوز خوانده می شود، این نوع کیست وقتی تشکیل می شود که بافت اندومتریال داخل رحم در تخمدان ها نیز وجود داشته باشد. کیست #اندومتریوئید معمولا در سنین باروری اتفاق می افتد و می تواند سبب درد شدید در ناحیه لگن شود که با بروز قاعدگی مرتبط است. کیست های اندومتریوئید از خون بسیار تیره پر شده اند که به رنگ قهوه ای متمایل است و اندازه کیست تخمدان می تواند در حدود 0.75 تا 8 اینچ باشد. به دلیل رنگ خون موجود در آن ها، این نوع از کیست ها به نام کیست های شکلاتی معروف هستند
آبسه توبو اوارین (TOA )که درمورد این کیس باتوجه به شرح حال احتمال pID وآبسه دراپروچ بسیار ارزشمند است
🚺اپروچ تشخیصی در این کیس:
طبق توصیه ACOG ، سونوگرافی ترانس واژینال روش تصویربرداری ارجح برای ارزیابی توده مشکوک لگن است.
تشخیص قطعی کلیه کیست های تخمدان بر اساس آنالیز بافت شناسی انجام می شود. هر نوع کیست یافته های مشخصی دارد.
گزارشات آزمایشگاهی ، اگرچه برای کیست تخمدان اختصاصی نیست ، اما ممکن است در تشخیص افتراقی کیست و در تشخیص عوارض مربوط به کیست کمک کند. مطالعات شامل موارد زیر است:⏬
آزمایش تشخیص بارداری BHCG
شمارش کامل خون (CBC)
آزمایش ادرار
بررسی مدفوع(stool exam)
اگر مشکوک به عفونت باشیم ، سواب غدد آندوسریکال ومعاینه لگنی به همراه گزارش cbc درموارد شک به عفونت لگنی وآبسه توبو اوارین که دراین کیس اولین قدم می باشد .. به دلیل سابقه داشتن IUD ودو سزارین قبلی باید عفونتهای لگنی رول اوت شود
آزمایش بیومارکر سرم
آنتی ژن سرطانی 125 (CA125) - یافتن سطح CA125# همراه بررسی سونوگرافی هنگام ارزیابی زن یائسه با کیست تخمدان ، مفیدتر است. درسنین باروری برای رول اوت توده های تخمدانی ودرتشخیص آندومتریوما بکار می رود اگرچه اختصاصی نیست.
HCG,L_lactated dehydrogenase_ AFP_inhibin
درصورتی که از نظر بافت شناسی غیر طبیعی باشد اندیکاسیون دارد
درمورد این کیس اپروچ به این شکل است ابتدا ردکردن تشخیص افتراقی ها وباتوجه به گزارش پاراکلینیک و معاینه لگن، شکایت مراجع و هیستوری فامیلی نوع اندازه ،سن مراجع پلن درمانی و فالو با سونوگرافی واژینال ۶ تا ۱۲ هفته بعد اگر اندیکاسیون جراحی نباشد بررسی سونوگرافی سالانه توصیه می شود .