آیا داروهای موجود قادر به درمان کووید-۱۹ هستند؟

به موازات گسترش پاندمی کووید-۱۹، ده‌ها شرکت در سراسر جهان در تلاش برای ساخت واکسن این بیماری هستند. ولی صاحبنظران می‌گویند این کار دست‌کم ۱۲ تا ۱۸ ماه طول می‌کشد و به‌همین دلیل، دکترها و شرکت‌ها تلاش می‌کنند دارویی برای مقابله با #کرونا ویروس جدید پیدا کنند. اخیرا رئیس‌جمهور آمریکا از اداره غذا و دارو (FDA) درخواست کرد کلروکین و هیدروکسی‌کلروکین را برای درمان مبتلایان به کووید-۱۹ تأیید کند. - این داروها برای درمان مالاریا، لوپوس و آرتریت روماتوئید مجوز دارند. - اداره غذا و دارو در موارد مشابه، که برای درمان بیماران بدحال داروی دیگری وجود ندارد، به پزشکان اجازه می‌دهد طی فرآیند موسوم به مصرف مشفقانه (compassionate use) یا گسترش دسترسی (expanded access) از داروهای فاقد مجوز استفاده کنند. - کارایی و اثربخشی کلروکین، هیدروکسی‌کلروکین، و ترکیبات دارویی حاوی آن‌ها، در مقابله با کروناویروس جدید، بیشتر در چند مطالعه کوچک بالینی و عمدتا مطالعات آزمایشگاهی نشان داده شده است. - نتایج برخی مطالعات، رضایت‌بخش نبوده است. ▫️مطالعات محدودی که در مورد سایر داروهای ضدویروس انجام شده و یا در دست انجام است، در مجموع تاکنون بی‌نتیجه بوده است. یک مطالعه از چین نشان داد داروهای ضدایدز لوپیناویر و ریتوناویر، و داروی روسی آربیدول (یومی‌فنوویر)، بی‌اثر هستند. همچنین مطالعه دیگری از چین نشان داد لوپیناویر و ریتوناویر بی‌اثر هستند. طبق هشدار محققین مایوکلینیک، مصرف کلروکین، هیدروکسی‌کلروکین، آزیترومایسین، لوپیناویر، و ریتوناویر در مبتلایان به کووید-۱۹، ممکن است با مسدود ساختن کانال پتاسیم باعث ایست قلبی و مرگ شود. داروی ساخته شده توسط شرکت جی‌لید (Gilead) برای ایبولا به نام رمدسی‌ویر، که مشخص شد فاقد اثربخشی بر ضد این ویروس است، در چند مطالعه بررسی شده و گفته می‌شود برعلیه کروناویروس مؤثر است. چند کارآزمایی بالینی در این مورد در دست انجام است. مورد جنجالی دیگر، داروی ساخت شرکت فوجی‌فیلم (Fujifilm) به‌نام فاویپیراویر (آویگان) است که در ژاپن برای درمان انواع آنفلوانزا تأیید شده است. مطالعه‌ای از چین نشان داد فاویپیراویر باعث تسریع در پاکسازی ویروس در ۸۰ بیمار شده است. یک مطالعه نیز از چین با مقایسه یومی‌فنوویر و فاوی‌پیراویر در ۲۴۶ بیمار نشان داد فاویپیراویر تا حدودی مؤثر است. دولت ایالات متحده از اداره غذا و دارو خواسته است برای این دارو نیز مجوز صادر کند. سازمان سلامت جهانی (WHO) برای این‌که مشخص شود چه داروهایی اثربخشی بیشتری دارند، یک کارآزمایی بین‌المللی بزرگ موسوم به همبستگی (solidarity trial) ترتیب داده است. - در این مطالعه از چند داروی مختلف- رمدسی‌ویر، لوپیناویر، ریتوناویر، اینترفرون بتا، کلروکین- یا ترکیب آن‌ها استفاده می‌شود. - فهرست بسیار طولانی از داروهای پیشنهادی برای درمان کووید-۱۹ وجود دارد. - یک گروه بین‌المللی با تحلیل تعامل پروتئین‌های ویروس و انسان، فهرستی از ۶۹ دارو ارائه کرده است. - انجمن شیمی آمریکا نیز با بررسی مقالات منتشر شده، یک فهرست ۱۲ دارویی پیشنهاد داده است. فهرست پیشنهادی آزمایشگاه ملی اوک‌ریج در تنسی، به کمک یک ابررایانه آی‌بی‌ام، شامل ۷۷ دارو است. استفاده از آنتی‌بادی‌های مونوکلونال نیز مورد توجه قرار گرفته است. نمونه آن توسیلیزوماب (اکتما) و ساریلوماب (کیوزارا) است. این آنتی‌بادی‌ها پاسخ ایمنی را به نفع میزبان تغییر می‌دهند. فایده احتمالی دیگر استفاده از آنتی‌بادی، کمک به توقف گسترش ویروس است، که نمونه آن آنتی‌بادی ضد CD147 (مپلازوماب) است. به‌نظر می‌رسد CD147 یکی از پروتئین‌هایی است که ویروس به آن متصل می‌شود تا وارد سلول میزبان شود. مورد دیگر، پلاسمای بیماران بهبودیافته یا پلاسمای دوره نقاهت (convalescent plasma) است که اداره غذا و دارو اجازه استفاده از آن را در بیماران بدحال داده است.