خشونت ها وقتل های ناموسی علیه زنان در ایران در طی پاندمی COVID-19

مقاله روان شناس ایرانی، دکتر بیژن پیرنیا، در نشریه معتبر لنست مقاله دکتر بیژن پیرنیا روان شناسی بالینی و پژوهشگر اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی پیرامون قتل­های ناموسی و عوامل روانی اجتماعی بسترساز آن در مجله معتبر روان پزشکی لنست به چاپ رسید. نشریه لنست دومین نشریه برتر پزشکی دنیا به شمار می آید و خاستگاه مقاله‌های پیش‌گامانه‌ متعددی است که بر حوزه‌های علمی و سلامت انسان تأثیر معناداری داشته‌ است. مجله روان پزشکی لنست دارای ایمپکت فکتور 16.74 می باشد و پس مجله جهانی روان پزشکی در جایگاه دوم برترین مجلات روان پزشکی جهان قرار دارد. پیش از این، دکتر بیژن پیرنیا در سال 1397 به عنوان پژوهشگر برتر کشور و برنده جایزه تحصیلی بنیاد ملی نخبگان برگزیده شده بود. در طول دوره قرنطینه ولاک داون، خشونت علیه زنان در سراسر جهان افزایش یافته است. قتل ناموسی به معنای خشونت علیه زنان به قصد قتل توسط خویشاوندان مرد تعریف شده است که در خاورمیانه و شمال آفریقا شیوع بالایی دارد. به گزارش ایسنا بین سال های 2010 تا 2014، هشت هزار مورد قتل ناموسی در ایران روی داده است. سرعت مدرنیزیشن در ایران و شکاف فکری بین تفکر مردسالار و نگاه پیشروی زنان ایرانی، چالشی جدید در چشم قتل های ناموسی در برخی از شهرهای ایران معمول است. حدود 20 درصد از کل قتل ها و 50 درصد قتل های خانوادگی در استان آذربایجان شرقی مربوط به مسائل جنسی و ناموسی است قتل های ناموسی به عنوان اعمال خشونت علیه زنان به قصد قتل توسط خویشاوندان مرد تعریف می شود قتل های ناموسی زنان را به دلیل به اصطلاح رسوایی رساندن به خانواده هایشان مجازات می کند ، به عنوان مثال با پرهیز از ازدواج اجباری ، قربانی تجاوز جنسی ، طلاق گرفتن ، داشتن روابط جنسی یا زنای محصنه. ساختار اجتماعی افتخار به عنوان یک سیستم ارزشی ، هنجاری یا سنتی ، توجیه اصلی ارتکاب خشونت علیه زنان است. مشاهده مطالب مرتبط با مقاله خاورمیانه و شمال آفریقا معمولاً به عنوان مرکز جغرافیایی و فرهنگی قتل ناموسی شناخته می شوند قتل ناموسی بیشتر در کشورهایی دیده می شود که دارای سطح بسیار بالایی از اسلام سیاسی هستند. با این حال ، رهبران مذهبی انکار می کنند که چنین خشونت علیه زنان ریشه در اسلام دارد به گفته برخی از فعالان حقوق زنان ، قتل ناموسی ریشه در قانون مردسالاری دارد به عنوان مثال ، ماده 630 قانون مجازات ایران به مردی كه شاهد همسر خود در هنگام انجام رابطه جنسی با مرد دیگری است ، اجازه می دهد هر دو را بكشد ، اگر یقین داشته باشد كه همسرش از مشاركت ارادی برخوردار است. ماده 301 قانون پیش بینی کرده است که پدر و جد پدری به دلیل قتل کودک قصاص نشوند. اخیراً ارتباط احتمالی بین قتلهای ناموسی و عوامل مختلف جمعیتی مانند فقر ، وضعیت اجتماعی پایین و مدرنیزاسیون سریع پیشنهاد شده است. در داخل ایران ، استانهایی که بالاترین میزان قتلهای ناموسی را دارند نیز بالاترین نرخ بیکاری و فقر را دارند. بیکاری ، ناامیدی و عصبانیت ممکن است مرد را مستعد خشونت کند. نادیده گرفتن عوامل اقتصادی و اجتماعی در پاسخ سیاست های اقتصادی کلان به COVID-19 (از جمله تعطیلی ولاک داون) می تواند منجر به آسیب پذیری بیشتر افراد فقیر و محروم شود ، که ممکن است عواقب خطرناک تری نسبت به COVID-19 داشته باشد. عدم امنیت مالی ، افزایش استرس ، محدودیت دسترسی به فضای شخصی در خانه ، انزوا و شرایط اقتصادی نامناسب منجر به آسیب رساندن به سلامت روان و وضعیت اقتصادی-اجتماعی ضعیف می شود. قربانیان قتل های ناموسی نیز قربانیان ضعف جامعه مدنی و نهادهای مدافع هستند. وقتی جایی برای فعالیت مدنی و انجمن های مستقل وجود ندارد و سازمان های حمایتی از فرصت کمی برای آگاهی بخشی به مردم برخوردار هستند ، چگونه می توان به منسوخ شدن سنت های دیرینه امیدوار بود؟ سرعت نوسازی در ایران و شکاف فکری بین تفکر مردسالارانه و چشم انداز پیشروی زنان ایرانی چالشی جدید است. قوانین باید اجرا شود ، حقوق زنان باید به طور قانونی محافظت شود ، و باید اخلاق جامعه برای جلوگیری از قتل های ناموسی تغییر کند ، چه اکنون در طی بیماری همه گیر COVID-19 و چه در آینده. منبع: https://www.thelancet.com ترجمه راضیه فرقانی